Mijn opleiding tot Psychomotorische Kindertherapeut (PMKT) heb ik aangevuld met verschillende andere opleidingen, waaronder lichamelijke traumaverwerking volgens Somatic Experiencing (SE). PMKT en SE zijn de basisopleidingen en vormen het fundament. Daarom zal ik over beide meer vertellen.
Lichaamsgerichte Traumatherapie /
Somatic Experiencing
Trauma ontstaat wanneer er iets gebeurt dat te snel, te plotseling of te intens was om te dragen. Ook kan het komen wanneer er in de nabije omgeving van het kind (denk aan in het gezin of op school) voortdurende spanning en/of angst is geweest. Het is alles dat simpelweg teveel is voor een kind en waar het niet goed mee om kan gaan.
Hoe traumatisch iets voor een kind geweest is, hangt niet zozeer af van de heftigheid van de gebeurtenis (dat speelt natuurlijk wel een rol) maar hangt vooral af van de mate waarin het kind overweldigd is geweest en of het ondersteuning heeft gekregen tijdens of na de ervaring. Met de mate van overweldiging bedoel ik hoe sterk het lichaam met een overlevingsreactie gereageerd heeft en of het kind die energie daarvan weer heeft kunnen loslaten. Baby’s en jonge kinderen zijn natuurlijk het meest kwetsbaar, omdat hun brein en hun fysiologie nog aan het ontwikkelen zijn en ze nog niet genoeg ervaring en veerkracht opgebouwd hebben. Ze zijn ook vaak machteloos om zichzelf te beschermen en dat kan een ervaring des te angstiger maken.
De basis van traumatische reacties ligt in de oudste delen van onze hersenen die ons (en onze dierbaren) automatisch beschermen bij gevaar of als iets teveel is. Deze delen zorgen voor een heel snelle beschermingsreactie door heel veel energie naar onze spieren te sturen om te kunnen vluchten of vechten (en indien nodig bevriezen). Het kan zijn dat er overlevingssenergie achterblijft in jouw lichaam. Dit gebeurt vooral wanneer je je niet goed hebt kunnen beschermen of het je compleet heeft overweldigd. Jouw overlevingssysteem blijft dan op de achtergrond op ‘aan’ staan en beseft niet dat het al weer veilig is. Het zal sterk reageren wanneer iets herinnert aan deze gebeurtenis (dit kan heel klein zijn, bijvoorbeeld een geur of geluid). Dit gebeurt automatisch en onbewust en er is geen controle over. Bij een kind kan je dit zien als een kind bijvoorbeeld snel gestresst raakt, snel geprikkeld of boos reageert. Of juist als een kind wegduikt, contact vermijdt en veel wegdroomt.